Araç aküsü, motorlu taşıtların en temel bileşenlerinden biri olup, aracın elektrik ihtiyacını karşılayan ve motorun çalışmasını sağlayan bir enerji kaynağıdır. Aküler, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürerek marş motorunu çalıştırır ve araç içindeki elektrikli bileşenlerin sorunsuz bir şekilde çalışmasına yardımcı olur.

Modern araçlarda akünün rolü sadece motoru çalıştırmakla sınırlı değildir. Araç içi aydınlatmadan multimedya sistemlerine, klima kontrolünden güvenlik sistemlerine kadar birçok elektronik donanım aküye bağlıdır. Özellikle start-stop sistemine sahip araçlarda akü, motor durduğunda bile elektrikli sistemleri besleyerek konforun devam etmesini sağlar.

Akülerin düzenli bakımı ve doğru kullanımı, aracın uzun ömürlü olmasına ve performansının korunmasına yardımcı olur. Zamanla şarj kaybı yaşayan veya işlevini yitiren akülerin değiştirilmesi gerekir. Akü seçiminde, aracınızın teknik gereksinimlerine uygun bir model tercih etmek, aracınızın sorunsuz çalışması açısından büyük önem taşır.

Peki, araç aküsü tam olarak ne işe yarar? Akü değişimi nasıl yapılır ve ne kadar sürer? Akünün ömrünü uzatmak için nelere dikkat edilmelidir? Bu yazımızda tüm bu soruların yanıtlarını detaylı şekilde ele alacağız.

Araç Aküsü Ne İşe Yarar?

Araç aküsü, bir otomobilin çalışması ve elektrikli bileşenlerinin sorunsuz bir şekilde çalışması için kritik bir bileşendir. Akünün temel işlevi, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürerek araca güç sağlamaktır. Ancak bu görev sadece motoru çalıştırmakla sınırlı değildir; akü, aracın birçok elektronik sisteminin çalışmasına da katkıda bulunur.

Araç aküsünün başlıca görevleri şunlardır:

  1. Marş motorunu çalıştırmak:
    Aracın motorunu ilk çalıştırmak için gereken yüksek akımı sağlar. Kontak çevrildiğinde akü, marş motoruna enerji gönderir ve motorun çalışmasını başlatır.
  2. Elektrikli sistemlere güç sağlamak:
    Araç çalışmadığında dahi farlar, iç aydınlatma, radyo, multimedya ekranı, alarm sistemi gibi elektrikle çalışan donanımların enerji ihtiyacını karşılar.
  3. Alternatörün desteklenmesi:
    Motor çalışırken, aracın elektrik ihtiyacını alternatör karşılar. Ancak anlık yüksek enerji taleplerinde (örneğin klima, ısıtmalı koltuklar veya cam rezistansları çalıştırıldığında) akü devreye girerek sistemin kesintisiz çalışmasını sağlar.
  4. Voltaj dengesini korumak:
    Akü, araçtaki elektronik bileşenlerin sabit bir voltaj seviyesinde çalışmasını sağlar. Ani voltaj dalgalanmalarını önleyerek hassas elektronik sistemlerin zarar görmesini engeller.
  5. Start-Stop sistemlerinde enerji sağlamak:
    Yeni nesil araçlarda yaygın olarak kullanılan start-stop sistemleri, aracın duraklamalarda motoru kapatıp yeniden çalıştırmasını sağlar. Bu işlem sırasında akü, tüm sistemlere kesintisiz güç sağlayarak yakıt tasarrufu ve emisyon kontrolüne katkıda bulunur.

Akü Olmadan Araç Çalışır mı?

Akü tamamen boşalmışsa veya arızalanmışsa, araç çalıştırılamaz. Çoğu durumda, bir başka araçtan akü takviyesi yapılarak motor çalıştırılabilir. Ancak akünün sürekli olarak zayıflaması veya tamamen bitmesi, değiştirilmesi gerektiğine işaret eder.

Araç aküsünün işlevini tam olarak yerine getirebilmesi için düzenli bakım yapılmalı ve ömrü dolmadan değiştirilmelidir. Akü değişimiyle ilgili detayları bir sonraki bölümde ele alacağız.

Akü Değişimi Nasıl Yapılır?

Araç aküsü zamanla ömrünü tamamlar ve değiştirilmesi gerekir. Akü değişimi, doğru adımlar takip edildiğinde oldukça basit bir işlemdir. Ancak yanlış bir işlem, aracın elektrik sistemine zarar verebilir veya güvenlik riski oluşturabilir. Bu nedenle, akü değiştirirken dikkatli olmak önemlidir.

Aşağıda adım adım akü değişim sürecini bulabilirsiniz:

Güvenlik Önlemlerini Alın

  • Aracınızı düz bir zemine park edin ve el frenini çekin.
  • Motoru kapatın ve tüm elektrik sistemlerini (farlar, radyo vb.) devre dışı bırakın.
  • Akü değişimi sırasında kıvılcım ve elektrik çarpmasını önlemek için koruyucu eldiven ve gözlük kullanın.
  • Metal aletlerin akü terminallerine aynı anda temas etmemesine dikkat edin.

Eski Aküyü Çıkarmadan Önce Kontrolleri Yapın

  • Akünün kutup başlarını ve bağlantılarını kontrol edin.
  • Aracınızın elektrik sisteminde herhangi bir arıza olup olmadığını belirlemek için akü test cihazı ile ölçüm yapabilirsiniz.

Akü Kutup Başlarını Çıkartın

  • Önce negatif (-) kutup başını sökün. Bu, elektrik devresinin kesilmesini sağlayarak kısa devre riskini önler.
  • Daha sonra pozitif (+) kutup başını çıkarın.

Eski Aküyü Çıkarın

  • Akü sabitleme kelepçelerini veya vidalarını sökün.
  • Aküyü dikkatlice yerinden çıkarın. Akü ağır olduğundan dikkatli taşıyın ve düz bir zemine koyun.

Yeni Aküyü Takın

  • Yeni aküyü doğru şekilde yerleştirin. Kutupların doğru konumda olduğundan emin olun.
  • Akü sabitleme kelepçelerini sıkın, böylece akü hareket etmez.

Kutup Başlarını Bağlayın

  • Önce pozitif (+) kutup başını bağlayın ve sıkıştırın.
  • Daha sonra negatif (-) kutup başını bağlayın ve sağlam olduğundan emin olun.

Son Kontrolleri Yapın ve Test Edin

  • Bağlantıları tekrar gözden geçirin ve terminallerin sıkıca oturduğundan emin olun.
  • Aracın motorunu çalıştırarak akünün düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol edin.
  • Elektrikli sistemleri test edin (farlar, radyo, klima vb.).

Eski Aküyü Geri Dönüşüme Verin

  • Çevreye zarar vermemek için eski aküyü çöpe atmayın. Yetkili servislerde veya akü satışı yapan firmalarda eski aküleri geri dönüşüme verebilirsiniz.

Akü Değiştirirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Akü değişimi basit bir işlem gibi görünse de, yanlış bir akü seçimi veya hatalı montaj, aracın elektrik sistemine zarar verebilir. Bu nedenle aşağıdaki önemli noktalara dikkat edilmelidir:

  • Doğru akü seçimi yapın: Aracınıza uygun amperaj ve voltaj değerlerine sahip bir akü kullanmalısınız. Yanlış bir akü seçimi, aracın performansını olumsuz etkileyebilir ve elektrik sisteminde ciddi arızalara yol açabilir. Aracınızın kullanım kılavuzunu inceleyerek veya yetkili servisten destek alarak uygun akü modelini belirleyebilirsiniz.
  • Elektronik sistemlerin sıfırlanmasını önleyin: Yeni nesil araçlarda bulunan start-stop, navigasyon ve güvenlik sistemleri, akü değişimi sırasında sıfırlanabilir veya hata verebilir. Eğer aracınızda bu tür sistemler bulunuyorsa, akü değişimi sırasında bir bellek koruyucu cihaz kullanılması önerilir.
  • Bağlantıları doğru sıralamayla yapın: Akü kutup başlarını yanlış sırayla takıp çıkarmak, elektrik devrelerinde kısa devreye veya sigorta arızalarına neden olabilir. Önce negatif (-) kutup başını çıkarıp, sonra pozitif (+) kutup başını sökmek, yeni aküyü takarken ise tam tersini uygulamak güvenli bir yöntemdir.
  • Eski aküyü doğru şekilde geri dönüştürün: Akülerde asit ve ağır metaller bulunduğundan, doğrudan çöpe atılmamalıdır. Çevreye zarar vermemek için eski akünüzü yetkili servis noktalarına veya akü satışı yapan firmalara teslim edin.
  • Emin olmadığınız durumlarda profesyonel destek alın: Eğer akü değişimi konusunda yeterli teknik bilgiye sahip değilseniz veya aracınızın elektrik sistemine zarar verme ihtimalinden endişe ediyorsanız, işlemi yetkili bir serviste veya uzman bir teknisyen yardımıyla gerçekleştirmeniz en güvenli yöntem olacaktır.

Akü Değişimi Ne Kadar Sürer?

Akü değişimi, genellikle 15 ila 30 dakika arasında süren bir işlemdir. Deneyimli biri tarafından yapıldığında bu süre daha da kısalabilir, ancak modern araçlarda bulunan elektronik sistemler nedeniyle bazı araçlarda ek işlemler gerekebilir. Özellikle start-stop sistemine sahip araçlarda akü değişimi sonrası sistem sıfırlanabileceği için yeniden yapılandırma süresi uzayabilir. Ayrıca, bağlantıların doğru yapılması ve olası kısa devre risklerinin önlenmesi için dikkatli olunmalıdır. Eğer akü değişiminde emin değilseniz, yetkili bir servisten destek almak en güvenli seçenek olacaktır.

Akü Bakımı Nasıl Yapılır?

Araç aküsünün uzun ömürlü olması ve performansını koruması için düzenli bakım yapılması gereklidir. Akü bakımını ihmal etmek, zamanla akünün zayıflamasına ve aracın çalışmama riskine yol açabilir. Aşağıda akü bakımını doğru şekilde yapmak için dikkat edilmesi gereken önemli noktalar bulunmaktadır:

Akü Bağlantılarını ve Kutup Başlarını Kontrol Edin

  • Akü terminallerinde (kutup başlarında) oksitlenme veya kirlenme olup olmadığını düzenli olarak kontrol edin.
  • Eğer kutup başlarında beyaz veya yeşilimsi bir korozyon oluştuysa, karbonatlı su veya özel akü temizleyici sprey ile temizleyerek bağlantı noktalarının sağlam olmasını sağlayın.

Akü Seviyesini ve Voltajı Ölçün

  • Akü voltaj seviyesini dijital bir multimetre veya akü test cihazı ile ölçebilirsiniz. Sağlıklı bir araç aküsünün voltaj değeri minimum 12.6V olmalıdır.
  • Eğer voltaj değeri 12.6V altına düşerse, aracın aküsü zayıflıyor demektir.

Akü Kutuplarını Sıkıca Sabitleyin

  • Araç hareket halindeyken titreşim nedeniyle akü gevşeyebilir. Bu da bağlantılarda temassızlık veya kopmalara neden olabilir.
  • Akünün montaj vidalarını ve kutup başı bağlantılarını düzenli olarak kontrol ederek sıkı olduğundan emin olun.

Aküyü Düzenli Şarj Edin (Uzun Süre Kullanılmayan Araçlar İçin)

  • Araç uzun süre kullanılmadığında akü kendi kendine deşarj olabilir. Özellikle kış aylarında veya haftalarca çalıştırılmayan araçlarda bu durum daha yaygındır.
  • Eğer aracınızı uzun süre kullanmayacaksanız, haftada en az bir kez 15-20 dakika çalıştırarak akünün şarj olmasını sağlayabilirsiniz. Alternatif olarak, trickle charger (damla şarj cihazı) kullanarak aküyü koruyabilirsiniz.

Aşırı Elektrik Tüketimine Dikkat Edin

  • Aracı stop ettikten sonra farları, iç aydınlatmayı veya radyoyu açık bırakmak, akünün gereksiz yere boşalmasına neden olabilir.
  • Özellikle start-stop sistemine sahip araçlarda akü sağlığını korumak için gereksiz elektrik tüketimini en aza indirmek önemlidir.

Akü Gözle Kontrol Edilmeli

  • Akü kasasında çatlak, şişme veya sıvı sızıntısı olup olmadığını düzenli olarak gözlemleyin. Eğer aküde herhangi bir fiziksel hasar varsa, derhal değiştirilmesi gerekebilir.

Akü bakımı düzenli olarak yapıldığında, akünün ömrü uzar ve aracın performansı korunur. Eğer aküde marş basmama, düşük voltaj veya sürekli şarj kaybı gibi belirtiler fark ederseniz, profesyonel bir servisten destek almanız önerilir. Eğer dilerseniz PttAvm’nin Yedek Akü ve Şarj Cihazları ve Genel Bakım Spreyleri kategorilerine göz atarak ihtiyacınız olan ürünleri güvenle satın alabilirsiniz.

Akü Ömrü Ne Kadardır?

Bir araç aküsünün ömrü, kullanım koşullarına ve bakımına bağlı olarak genellikle 3 ila 5 yıl arasında değişir. Ancak aşırı sıcak veya soğuk hava koşulları, düzensiz kullanım, uzun süre aracın çalıştırılmaması ve yüksek elektrik tüketimi gibi faktörler, akünün ömrünü kısaltabilir. Akünün düzenli bakımı yapılmazsa ve bağlantılar kontrol edilmezse, performans kaybı daha erken başlayabilir. Ortalama olarak, akü 4. yılından sonra performans kaybı yaşamaya başlar ve bazı durumlarda tamamen işlevini yitirebilir. Akünün durumunu anlamak için dijital voltaj ölçer ile düzenli ölçüm yapılması ve marş basmada zorlanma gibi belirtilere dikkat edilmesi önerilir. Eğer akü zayıfladıysa veya aracınız sık sık çalıştırılmıyorsa, profesyonel bir serviste test yaptırarak akünüzü değiştirmeniz gerekebilir.

Aracınız için uzun ömürlü ve kaliteli bir akü arıyorsanız, farklı marka ve model seçenekleriyle PttAVM’nin Akü ve Aksesuarları kategorisini ziyaret edebilir, ihtiyacınıza en uygun ürünü güvenle satın alabilirsiniz.

Categorized in:

Otomobil & Motosiklet